Στις 18 του Ιούνη, το πρωί, η ελληνική επιδημιολογία έγραψε για άλλη μια φορά ιστορία. Η καθηγήτρια επιδημιολογίας κ. Λινού, καλωδιωμένη σε ένα τηλεοπτικό παράθυρο του ΣΚΑΪ, χτύπησε το καμπανάκι του κινδύνου για τις πιθανές εστίες αναζωπύρωσης της «πανδημίας». «Η θρησκευτική μειονότητα της Θράκης ήταν μια κερκόπορτα», είπε η έγκριτη επιδημιολόγος, εγκαλώντας την κατά λάθος αφύλαχτη πόρτα από την οποία, σύμφωνα με τον βυζαντινό ιστορικό του 15ου αιώνα Δούκα, μπούκαραν τα πρώτα οθωμανικά στρατεύματα στην Κωνσταντινούπολη.
Η κ. Λινού, βέβαια, πρόσεξε να μην το παρατραβήξει με τις παρομοιώσεις της. Εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους η μειονότητα της Θράκης ήταν μια «κερκόπορτα» δεν μίλησε ευθέως για Τούρκους. Είπε μόνο ότι οι άνθρωποι εκεί έχουν μάθει να «ζουν σε κοντινή επαφή», υπονοώντας, έτσι, ότι πρόκειται για οπισθοδρομικά «αντικοινωνικά» όντα που δεν έχουν ακόμα εκπαιδευτεί στη νέα κοινωνικότητα του «προστατεύουμε την πάρτη μας μιλώντας με άλλους μόνο μέσω σκάφανδρου». Για να μην αφήσει, όμως, και μεγάλο περιθώριο αμφιβολίας στους ακροατές της, η έγκριτη επιδημιολόγος δεν αμέλησε να προσθέσει ότι το ίδιο ισχύει και για τις «δομές προσφύγων» και για τους «καταυλισμούς Ρομά»[1]: όλοι αυτοί οι εξαποδώ, τι να καταλάβουν από κοινωνική υπευθυνότητα;
Πράγματι, το καλό μας κράτος, είχε έγκαιρα μεριμνήσει για το κλείσιμο αυτών των «κερκόπορτων». Το χωριό Εχίνος στην Ξάνθη, π.χ., τέθηκε σε «κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας» αρκετά νωρίς, στις 25 Μαρτίου, κατά σατανική σύμπτωση ανήμερα της «εθνικής γιορτής» που μας θυμίζει ότι το κράτος μας φτιάχτηκε πολεμώντας κατά των μοχθηρών Τούρκων. Εκτός από τον «κατ’ οίκον και γεωγραφικό περιορισμό» των κατοίκων, μεταξύ άλλων τότε ανακοινώθηκε και το εξής παράξενο, από επιδημιολογικής απόψεως, μέτρο: «Η ανάληψη κάθε αναγκαίας ενέργειας του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (Γ.Ε.ΕΘ.Α.) για την ενίσχυση του Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης, με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό εφόσον συντρέχουν λόγοι».[2]
Αφορμή για όλα αυτά ήταν το γεγονός ότι 9 άτομα είχαν βρεθεί θετικά στον ιό «στην ευρύτερη περιοχή της Περιφερειακής Ενότητας Ξάνθης [sic]» και ότι υπήρχαν «ενδείξεις υψηλού επιδημιολογικού πολλαπλασιαστή στην περιοχή» με βάση «τα σχετικά μοντέλα και αλγόριθμους ρυθμού εξάπλωσης της νόσου [sic]» όπως τότε υπογράμμισε ο κ. Χαρδαλιάς. Αυτή η πρώτη απαγόρευση κυκλοφορίας, «χωρίς καμία δυνατότητα κατ’ εξαίρεση μετακίνησης»,[3] διήρκεσε μέχρι τα μέσα του Απρίλη.[4] Δεν ήταν, όμως, όπως φαίνεται αρκετή για την αναχαίτιση του διαβολικού ιού.
Στις 11 του Ιούνη, με αφορμή την καταγραφή 15 νέων «κρουσμάτων», και πάλι στην ευρύτερη περιοχή της Ξάνθης, τα «οριζόντια μέτρα» επανήλθαν. Μόνο που δεν ήταν για όλους τα ίδια. Για την Περιφέρεια Ξάνθης περιορίζονταν στην υπολειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών και ΔΕΚΟ (επισκέψεις μόνο με ραντεβού), στην υποχρεωτική χρήση μάσκας στις ιδιωτικές επιχειρήσεις, και στην αναστολή λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου. Ειδικά για τον Εχίνο, όμως, και πάλι κρίθηκε ότι έπρεπε να ληφθούν πρόσθετα μέτρα: απαγόρευση δημόσιων και ιδιωτικών συναθροίσεων, απαγόρευση κυκλοφορίας, δίχως εξαιρέσεις και κουτάκια για τικάρισμα, καθημερινά από τις 21:00 ως τις 07:00 το πρωί, απαγόρευση «μετάβασης εργαζομένων εντός και εκτός Εχίνου», υποχρεωτική χρήση μάσκας παντού και για όλους. Και βέβαια το Γ.Ε.ΕΘ.Α. επωμίστηκε ξανά την ευθύνη να προβεί σε κάθε «αναγκαία ενέργεια» για την ενίσχυση του Κέντρου Υγείας Εχίνου «με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό»[5]. Τη βδομάδα που ακολούθησε, ανακοινώθηκαν 6 θάνατοι από κορονοϊό για τον Εχίνο, ενώ συνολικά οι νεκροί που καταγράφηκαν ως θύματα του ίδιου ιού στην Ξάνθη ευρύτερα, από τον Μάρτη μέχρι τότε, ανήλθαν στους 16.[6] Δηλαδή, για κάποιον παράξενο λόγο, όταν εμφανίζονται κρούσματα και νεκροί στην «ευρύτερη περιοχή της Ξάνθης», ο πέλεκυς του καταναγκαστικού εγκλεισμού στο σπίτι πέφτει αποκλειστικά, και με ιδιαίτερη δριμύτητα, στον Εχίνο. Η δεύτερη απαγόρευση κυκλοφορίας δεν έχει ακόμα αρθεί μέχρι και τη στιγμή κατά την οποία γράφεται αυτό το κείμενο (τελευταίες ημέρες του Ιούνη).
Γιατί, άραγε, ο Εχίνος συγκεκριμένα έλκει τόσο πολύ, εν μέσω «πανδημίας», τις δρακόντειες απαγορεύσεις; Μια από τις εξηγήσεις που έπαιξαν στον ελληνικό τύπο επικεντρώνεται στο γεγονός ότι 3.000 περίπου άτομα από «όλο τον νόμο Ξάνθης» (sic), εργάζονται ως εποχικοί εργάτες στο εξωτερικό, και πολλοί από αυτούς επέστρεψαν χωρίς να περάσουν από ελέγχους.[7] Αυτός ο στιγματισμός των εποχικών εργατών, που λόγω της κήρυξης έκτακτης κατάστασης σε διάφορες χώρες της Ευρώπης έμειναν άνεργοι και αναγκάστηκαν να γυρίσουν στα σπίτια τους, ως ανεξέλεγκτων φορέων του θανάτου, έχει οπωσδήποτε το ενδιαφέρον του. Αλλά κάποιες επιπλέον λεπτομέρειες στην όλη εικόνα περί της «κερκόπορτας» του Εχίνου, τις οποίες εύκολα μπορούμε να εντοπίσουμε (αρκεί τα μάτια μας να μην βλέπουν μονάχα ό,τι το κράτος μας θέλει να βλέπουν), μας κάνουν να αναζητήσουμε αλλού την ιδιαιτερότητα αυτής της κοινότητας με τους 2.486 κατοίκους (κατά την απογραφή του 2011).
Ο Εχίνος, πρώτα-πρώτα, δεν είναι ένα τυπικό ελληνικό χωριό. Είναι το σημαντικότερο από τα ορεινά Πομακοχώρια της Ξάνθης, ακριβέστερα το πνευματικό και οικονομικό κέντρο της μουσουλμανικής μειονότητας της Ξάνθης, πολλά μέλη της οποίας αυτοπροσδιορίζονται ως Τούρκοι, κατά την εθνική τους ταυτότητα, ενώ το ελληνικό κράτος τα αποκαλεί με τον εθνικά κομψότερο όρο «Τουρκογενείς». Μέχρι και το 1996 το ελληνικό κράτος διατηρούσε μπάρες λίγο πριν από την είσοδο του Εχίνου που απέτρεπαν την ελεύθερη κυκλοφορία των «Τουρκογενών» στον υπόλοιπο νομό Ξάνθης.[8] Οι κάτοικοι του χωριού, όπου εδρεύει και ένα από τα δύο μειονοτικά ιεροσπουδαστήρια στη Θράκη, θεωρούνταν για πολλές δεκαετίες εσωτερικός εχθρός από τους έλλήνες καραβανάδες. Δεν απέκτησε, έτσι ξαφνικά και αναπάντεχα, λοιπόν, το ΓΕΕΘΑ ειδικές αρμοδιότητες και ευθύνες στην εν λόγω περιοχή, φαινομενικά έξω από τα όρια της τυπικής δικαιοδοσίας του, όπως η «ενίσχυση του Κέντρου Υγείας Εχίνου, με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό», κατά τη διάρκεια των δύο πρόσφατων απαγορεύσεων κυκλοφορίας.
Όλα τα προηγούμενα χρόνια, εξάλλου, διάφορα ελληνόψυχα εθνίκια συχνά-πυκνά στοχοποιούσαν τον Εχίνο ως εστία ανθελληνικής προπαγάνδρας όπου αλωνίζει το τουρκικό προξενείο. Τον Μάη του 2018, λόγου χάρη, οι ναζί βουλευτές Παναγιώταρος και Λαγός κατέθεσαν επίκαιρη ερώτηση στο ελληνικό κοινοβούλιο για τα «ανθελληνικά ποιήματα μίσους και τουρκικής προπαγάνδας» που απήγγειλαν παιδιά της μειονότητας σε ένα από τα τρία τεμένη του Εχίνου.[9]
Ανάλογα προβλήματα ομαλής ενσωμάτωσης στον ελληνικό εθνικό κορμό μπορούν να διαπιστωθούν και στον δήμο Ιάσμου στην Κομοτηνή, σε ένα τμήμα του οποίου (οικισμός Αγίασμα) επιβλήθηκε απαγόρευση κυκλοφορίας, απαγόρευση συναθροίσεων, υποχρεωτική χρήση μάσκας στις 16 του Ιούνη, σε αυτήν την περίπτωση, όμως, για μια μονάχα βδομάδα, με αφορμή την καταγραφή 2 κορονοκρουσμάτων στην περιοχή.[10] Είναι εύγλωττος, εδώ, ο τίτλος δημοσιεύματος των «ψύχραιμων» Νέων φέτος τον Φλεβάρη, λίγο πριν κηρυχθεί η υγειονομική χούντα στην ελληνική επικράτεια, για τον τωρινό δήμαρχο του Ιάσμου, Οντέρ Μουμίν: «Προκλητικός μειονοτικός δήμαρχος αποκαλεί μητέρα πατρίδα την Τουρκία».[11] Και πάλι, λοιπόν, όπως και στον Εχίνο, έχουμε μη αφομοιώσιμους «Τουρκογενείς» που μοιάζουν εξαιρετικά επιρρεπεις στις ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού. Κάτι τέτοιο δεν είπε και η έγκριτη καθηγήτρια επιδημιολογίας κ. Λινού; «Κερκόπορτες» από αντικοινωνικούς που ακόμα συνηθίζουν να «ζουν σε κοντινή επαφή».
Το ελληνικό κράτος, εκτός από τις «κερκόπορτες» των «Τουρκογενών», εν μέσω «πανδημίας» σημάδεψε ως εστίες κινδύνου και τις «κερκόπορτες» των μεταναστών, καθώς και εκείνες των Ρομά, κάνοντας μαζικά τεστ και επιβάλλοντας απαγορεύσεις κυκλοφορίας κατά πώς έκρινε. Μετά από αυτήν την εντυπωσιακή επίδοση τι άλλο θα μπορούσαμε κι εμείς να πούμε, κλείνοντας με μια νότα αισιοδοξίας το κείμενό μας, αν όχι ότι τελικά στην όμορφη χώρα μας ο κορωνοϊός προσαρμόστηκε ταχύτατα στις ανάγκες εσωτερικής ασφάλειας του κράτους μας και έδειξε μια ιδιαίτερη προτίμηση στους εχθρούς της πατρίδας «εντός των πυλών», αναγκάζοντας το κράτος μας να τους κάνει εντατικά μαθήματα νέας «κοινωνικότητας», αλλά γλιτώνοντας και τον κοινωνικά υπέυθυνο εθνικό κορμό από την «κοντινή επαφή» με τους εξαποδώ;
Αν σκεφτούμε τα ακόμα βαθύτερα νοήματα –απλά και μόνο νοήματα; «νάματα ψυχής» ήταν αυτά!– του αυστηρά επιστημονικού λόγου που η έγκριτη επιδημιολόγος χρησιμοποιήσε εκείνο το πρωινό του Ιούνη στο παράθυρο του ΣΚΑΪ, δεν θα δυσκολευτούμε να νιώσουμε ευγνωμοσύνη. Ας βάλουμε, λοιπόν, τελετουργικά τη μάσκα μας και ας μαζέψουμε κι εμείς τίποτα τρόφιμα για τους ευπαθείς ευχαριστώντας τον παντοδύναμο ελληνικό Θεό που μερίμνησε ώστε αυτές τις δύσκολες ώρες να μας καθοδηγούν τόσο πολλοί και τόσο καλοί άνθρωποι, όπως ο κ. Τσιόδρας, ο κ. Χαρδαλιάς, η κ. Λινού και τα αφεντικά τους.
Πενήντα χρόνια μαθημάτων κοινωνικής υπευθυνότητας στον Εχίνο
Κλασικό ελληνικό κεφαλοχώρι; Όχι και τόσο. Ο Εχίνος ήταν αποκλεισμένος με μπάρες από την υπόλοιπη Ξάνθη μέχρι το 1996, οπότε, λογικά, οι παράξενοι κάτοικοί του, ήταν ήδη εξοικειωμένοι με τις κοινωνικά υπεύθυνες συμπεριφορές περιορισμού της κυκλοφορίας.
Exinos lives matter (το κίνημα που απέτυχε)
Για να δείτε πόσο ανεύθυνοι είναι αυτοί οι άνθρωποι, λέγεται πως όταν έμαθαν για τη δεύτερη καραντινοποίησή τους, αντέδρασαν με τον τρόπο που φαίνεται εδώ. Δηλαδή αντί να πάνε να γράψουν κάνα ποστ στο φέισμπουκ, αυτοί μαζεύτηκαν με τα παπάκια τους βραδιάτικα και βρίζανε το κράτος, μεταδίδοντας τον ιό ο ένας στον άλλονα! Μάλιστα, ο έγκυρος τύπος της χώρας μας, ανέφερε ότι «κάποιοι» υποδέχτηκαν τις αστυνομικές δυνάμεις που κατέφτασαν για να επιβάλουν «τα μέτρα»… με πυροβολισμούς![12] Δηλαδή, καταπιεσμένη μειονότητα είχαμε, ρατσισμό είχαμε, μπάτσους είχαμε, ένοπλη εξέγερση είχαμε… αναρωτιέται κανείς γιατί τόσος ντόρος για τη «μαύρη εξέγερση» στις ΗΠΑ, ενώ για ετούτους εδώ κουβέντα. Α ναι! γιατί οι εξεγερμένοι μαύροι των ΗΠΑ, βασικά στη ζωή τους παίζουν μπάσκετ, ακούνε χιπχοπ και εξεγείρονται, είναι δηλαδή τόσο Έλληνες, και για την ακρίβεια τόσο Συριζαίοι, όσο και ο Γιάννης Αντετοκούμπο! Ενώ ετούτοι εδώ, ε;
[1] Βλ. «Λινού στον ΣΚΑΙ: Η κρίση στον Εχίνο έρχεται μετά τη θρησκευτική γιορτή της μειονότητας, το Ραμαζάνι», skai.gr, 18/06/2020. https://www.skai.gr/news/greece/linou-ston-skai-i-krisi-ston-exino-erxetai-meta-ti-thriskeytiki-tous-giortitoramazani.
[2] «Κήρυξη προσωρινής επιβολής περιορισμού κατ’ οίκον (καραντίνα) των κατοίκων της Κοινότητας Εχίνου λόγω κορωνοϊού COVID-19”, civilprotection.gr, 25/03/2020. https://www.civilprotection.gr/el/simantika-themata/kiryxi-prosorinis-epivolis-periorismoy-kat-oikon-karantina-ton-katoikon-tis.
[3] «Ενημέρωση διαπιστευμένων συντακτών υγείας από τον Υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων Νίκο Χαρδαλιά και τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Υγείας για το νέο κορονοϊό, Καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα», eody.gov.gr, 25/03/2020. https://eody.gov.gr/enimerosi-diapisteymenon-syntakton-ygeias-apo-ton-yfypoyrgo-politikis-prostasias-kai-diacheirisis-kriseon-niko-chardalia-kai-ton-ekprosopo-toy-ypoyrgeioy-ygeias-gia-to-neo-koronoio-kathigiti-sotiri/.
[4] «Ενημέρωση διαπιστευμένων συντακτών υγείας από τον Υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων Νίκο Χαρδαλιά και τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Υγείας για το νέο κορονοϊό, Καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα (13/4/2020)», eody.gov.gr, 13/04/2020. https://eody.gov.gr/0413_briefing_covid19/.
[5] «Λήψη έκτακτων μέτρων στην περιοχή της Ξάνθης λόγω αυξημένου επιδημιολογικού φορτίου», eody.gov.gr, 11/06/2020. https://eody.gov.gr/lipsi-ektakton-metron-stin-periochi-tis-xanthis-logo-ayximenoy-epidimiologikoy-fortioy/.
[6] «Ξάνθη: Ακόμα μια νεκρή από τον Εχίνο με Covid-19», XanthiNea.gr, 18/06/2020. https://www.xanthinea.gr/2020/06/xanthi-akoma-mia-nekri-apo-ton-ehino-me-covid-19.html.
[7] «Κορωνοϊός: Καραντίνα στον Εχίνο Ξάνθης των 3.000 κατοίκων – Τι ανησύχησε τους ειδικούς», skai.gr, 26/03/2020. , https://www.skai.gr/news/greece/koronoios-karantina-ston-exino-ksanthis-ton-3000-katoikon-ti-anisyxise-tous-eidikous. Την άλλη εξήγηση (περί ραμαζανιού) που κυρίως πλασαρίστηκε από τα media, την αφήνουμε ασχολίαστη και την αφιερώνουμε στους πιο χαρντκοράδες φίλους της καραντίνας για να κάνουνε headbanging κάθε φορά που την ακούνε …
[8] «Εχίνος: Η «μπάρα» έφυγε το 1996…», tanea.gr, 17/11/2004. https://www.tanea.gr/2004/11/17/greece/exinos-h-mpara-efyge-to-1996/.
[9] «Στη Βουλή φέρνει το θέμα με τα τουρκικά ποιήματα του Εχίνου η Χρυσή Αυγή», XANTHINET.GR, 18/05/2018. https://www.xanthinet.gr/index.php/home/item/5944-sti-vouli-fernei-to-thema-me-ta-tourkika-poiimata-tou-exinou-i-xrysi-avgi.
[10] «Λήψη έκτακτων μέτρων στην περιοχή του Ιάσμου λόγω αυξημένου επιδημιολογικού φορτίου – Σε καραντίνα ο οικισμός Αγίασμα», civilprotection.gr, 16/06/2020. https://www.civilprotection.gr/es/node/6361.
[11] «Προκλητικός μειονοτικός δήμαρχος αποκαλεί μητέρα πατρίδα την Τουρκία», tanea.gr, 13/02/2020. https://www.tanea.gr/2020/02/13/politics/proklitikos-meionotikos-dimarxos-apokalei-mitera-patrida-tin-tourkia/.
[12] «Ξάνθη: Αντιδρούν στην επιβολή νέας επταήμερης καραντίνας οι κάτοικοι στον Εχίνο. Μέχρι πυροβολισμοί έπεσαν», Τα Νέα, 12/6/2020. https://www.tanea.gr/2020/06/12/greece/ksanthi-antidroun-stin-epivoli-neas-eptaimeris-karantinas-oi-katoikoi-ston-exino/.